 |
| Fotografía de Xosé Luís Alonso |
Eugenia Rey Acuña, a muller da fotografía, naceu o 27 de
setembro de 1932. Ten 83 anos. A súa nai, Áurea Acuña Seoane, morreu con 22
anos, cando ela tiña 4 meses. O 2 de marzo de 1937, os fascistas fusilaron ao
seu pai en Pontevedra e enterráno nunha tumba sen nome, da que nunca máis
volveu. Eugenia ficou no mundo coa súa avoa, Peregrina Acuña Seoane, nai
solteira, muller forte e valente. Ficou aquí na terra para chorar amargamente
polo pai preso, polo pai asasinado.
A comezos de 2014 fun á súa casa do Chincho na procura
das páxinas do libro do esquecemento e tiven a sensación de que levaba décadas
agardando ese momento. Levaba décadas esperando falar do que lle pasara ao seu
pai, que tocaba o clarinete na banda de Ponte Sampaio e bailaba que daba gusto
velo. Levaba décadas chorando en silencio unha ausencia que non parara de
medrar, desde o día que foi ao Lazareto de San Simón visitalo e nunca máis o
volveu ver. Desde o día de xullo do 36 que os falanxistas o foron buscar á casa
do Outeiro e el lle dixo a Peregina que lle deixaba tres pesos para mercar
herba para a semente e un vestido vermello para a nena.
En marzo de 2014 a asociación A Regaduxa organizou unha homenaxe ás vitimas do franquismo no concello de Vilaboa. Ali estaba ela, Eugenia Rey Acuña, chorando bágoas de emoción e orgullo polo pai asasinado, polo pai soterrado nunha tumba anónima, polo pai enterrado no silencio da Historia.
O pasado 26 de abril, Eugenia acompañounos na
presentación da inscrición de homenaxe ás vítimas do terror franquista en
Vilaboa que a Regaduxa quere instalar no peirao de Deilán, en Santa Cristina de
Cobres. No peirao no que foi obrigado a realizar traballos forzados o seu pai,
Eligio Rey, con centos de presos da illa. Quen lle vai explicar a Eugenia a
negativa de Portos de Galicia a permitir esta homenaxe sinxela e sentida das
xentes de Vilaboa?
O sábado 3 de outubro voltaremos a ese peirao para acabar
co silencio ao que foi condenado Eligio, para limpar as bágoas de soidade e de
dor de Eugenia, para compartir o seu orgullo de filla dun republicano, dun home
de ben, humilde e honrado. Para que a luz da memoria dos homes e mulleres de
Vilaboa que loitaron pola democracia e a liberdade venza definitivamente o
esquecemento. E para acabar para sempre coa insensibilidade dos que ainda hoxe
pretenden administrar o pasado e gobernar sobre os sentimentos das persoas.
Eligio Rey, canteiro e
músico
(texto publicado no blog
en marzo de 2014)
Onte pola
tarde fun a Paredes (a miña terra natal, no concello de Vilaboa) falar con unha
muller de 82 anos á que lle mataron o pai cando tiña 4 anos, o 2 de marzo de
1937, despois de pasar meses preso en San Simón; matáronlle o pai (a nai
morrera cando tiña catro meses) por ir a Pontevedra o 20 de xullo, por ser
obreiro e comunista e defender a legalidade (a iso os golpistas chamábanlle
rebelión); matáronlle a esperanza, a liberdade, a infancia e condenárona nun
mundo de miseria, de fame, de terror.
Esta muller
tamén me falou dos veciños e veciñas perseguidos, agochados no monte e nas
cortes do gando; das mulleres rapadas; dos asasinos e dos seus cómplices.
Faloume da represión invisíbel, da persecución e da dor interminábel. Gardaba
coma un tesouro o libro Aillados, que
fala do seu pai preso na illa que case se ve desde a súa casa. Quedamos para
falar outro día mais vou precisar máis días para que me desvele a súa
enciclopedia do esquecemento. Díxenlle que queriamos organizar no mes de marzo
un acto en homenaxe do seu pai e os ollos enchéronselle de emoción e de
orgullo.
Despois
de tantos anos, aínda se laian algúns de que queiramos saber o que pasou, de
que mundo silenciado vimos, e sinto con máis forza a obriga de saber, de
pronunciar os nomes das vítimas, de sacalos da escuridade dos arquivos
militares e da letra fría dos rexistros civis, de poñelos en letra escrita
nunha historia que aínda non está contada e que reclama xustiza.
Na
memoria de Eligio Rey Freijanes e de todas as persoas que foron encarceradas,
perseguidas, aldraxadas, encerradas no xigantesco cárcere e enterradas no
inmenso cemiterio do franquismo.
Ningún comentario:
Publicar un comentario